İkilemelerin Yazılışı

BYTH

300 tracks in my Adidas track jacket
Emekli
Mesajlar
608
En iyi cevaplar
17
Beğeniler
980
Puanları
1,670
gamer.png


Merhabalar Değerli Gamer Üyeleri,

Söylediklerimizin anlamını pekiştirmek, güçlendirmek ve ilgi çekici hale getirmek için hepimiz zaman zaman ikilemeleri kullanırız. Ancak bazı zamanlarda yazım hataları yapabiliyoruz.

Bugün sizlerle birlikte ikilemelerin doğru kullanılışını öğreneceğiz.

Ayraçv2.png


İkilemelerin Oluşum Şekilleri

- Aynı sözcüğün tekrar edilmesi ile ikileme oluşturulabilir. -
Örnekler: Dura dura, ağlaya ağlaya, koşa koşa, hızlı hızlı, usul usul, bir bir vb.


Cengiz okuldan çıkmak üzre olan öğretmenine yetişmek için hızlı hızlı koştu.

- Eş anlamlı sözcüklerin yan yana gelmesiyle oluşabilirler. -
Örnekler: Akıllı uslu, kılık kıyafet, gizli saklı, ses seda, güçlü kuvvetli vb.


Davut güçlü kuvvetli bir arkadaşımdı.

- Yakın anlamları kelimeler yan yana gelerek ikileme oluşturabilirler. -
Örnekler: Az buçuk, gelenek görenek, yalan yanlış, eş dost, sağ salim vb.

Öğrenciler matematik öğretmenlerinin sınavda ne soracağını az buçuk tahmin ediyordu.

- Zıt anlamları olan sözcükler yan yana gelerek ikileme oluşturabilirler. -
Örnekler: Dost düşman, enine boyuna, ileri geri, iyi kötü, aşağı yukarı vb.

Çocuk arkamızdan ileri geri konuşup duruyormuş.

- Biri anlamlı ancak diğeri anlamsız olan iki kelimenin yan yana gelmesi ile ikileme oluşabilir. Bazen anlamsız kelime öne, bazen anlamlı olan sözcük öne gelir. -
Örnekler: Eğri büğrü, ufak tefek, tek tük, çoluk çocuk, falan filan, cümbür cemaat vb.

Ufak tefek hatalar zamanla başına çok büyük dertler açabilir.


- İkisi de anlamsız olan kelimeler yan yana gelerek bir ikileme oluşturabilir. -
Örnekler: Apar topar, ıvır zıvır, abuk sabuk, abur cubur, paldır küldür vb.

Lütfen gezi için hazırlanırken çantanı ıvır zıvır ile doldurma.

- Yansıma sözcükleri tekrarı ile de ikileme oluşabilir. -
Örnekler: Şırıl şırıl, çıtır çıtır, fokur fokur, tıkır tıkır, gümbür gümbür vb.

Planım tıkır tıkır işliyor!

- İlk kelimenin başına "m" ünsüzü getirilerek ikileme oluşturulabilir. -
Örnekler: Ev mev, yemek memek, para mara, düzen müzen vb.

Yoğunluktan dolayı bende düzen müzen kalmadı.

Ayraçv2.png


İkilemelerin Özellikleri

Kural: İkilemeyi meydana getiren kelimeler ayrı yazılır ve aralarına noktalama işareti gelmez.

Çolukçocuk internet ünlüsü olmak ister olmuş. (Yanlış Kullanım)
Çoluk çocuk internet ünlüsü olmak ister olmuş. (Doğru Kullanım)

Bana abuk-subuk sebepler sunma! (Yanlış Kullanım)
Bana abuk subuk sebepler sunma! (Doğru Kullanım)

Not: Bazı ikilemeler kalıplaşmıştır ve bitişik olarak kullanılmaktadır.

Bir daha onunla yüzgöz olmak istemiyordu.
Verdiği yanlış kararlar etrafında olanların hayatını altüst etti.

Not: Sözcüklerin önüne "m" gelmesiyle oluşan, isim hal ekleri ve iyelik ekiyle yapılan ikilemeler ayrı yazılır.

Kural: İkilemeyi oluşturan kelimelerin arasında "mi" gelerek anlam pekiştirilebilir.

Onun arabası var güzel mi güzel.

Kural: İkilemeleri oluşturan sözcükler kalıplaşmıştır ve yerlerinin değiştirilmesi uygun değildir.

Cubur abur yersen kendine kötülük yaparsın. (Yanlış Kullanım)
Abur cubur yersen kendine kötülük yaparsın. (Doğru Kullanım)

Kural: İkilemeler cümlede isim, sıfat ve zarf olarak kullanılabilir.

Çocuklarını iyi bir okula gönderebilmek için malını mülkünü feda etti. (İsim Anlamı)
Yalan yanlış haberler birçok kuruluşu ve kişiyi tehdit ediyor. (Sıfat Anlamı)
Çocuk apar topar hastaneye kaldırıldı. (Zarf Anlamı)


Ayraçv2.png

Eğer dil bilgisi konusunda daha çok şey bilmek istiyorsanız Eğitim & Öğretim Bölümümüzü ziyaret edebilirsiniz.
 



Üst