Gelişmiş Java Dersi - #1: Merhaba Dünya

[Chefran]

Merhaba, önceki yazımda dersler hakkında birkaç ufak bilgi vermiştim ve sonraki derste başlayacağım demiştim. Bu yazımızda direkt olarak kodlamaya başlayacağız. Öncelikle şunları belirteyim, her yazılımcının ilk oluşturmayı öğrendiği kod Hello World, yani Merhaba Dünya'dır. Bunun aslında net bir sebebi yok, günümüzde adettendir diyebiliriz. Bir diğer konu ise Java'nın İngilizce diliyle yazılması. Bir çoğunuz eminim zaten biliyordur ama ben sıfırdan bir anlatım gerçekleştireceğim için belirteyim, İngilizce'nin uluslararası bir dil olarak kabul edilmesi bir yana, Türkçe olmamasının asıl nedeni dilimizin çekimleri yüzünden. Kodların alacağı/almayacağı Türkçe çekimleri kodları epeyce uzatırdı, bu nedenle en kararlı dil İngilizce kullanılıyor. Bunlara kısaca cevap verdikten sonra başlayalım:

IntelliJ IDEA Kullanımı
1. Öncelikle programımızı açalım, eğer karşınıza içinde ne yapmak istediğinizi soran bir pencere gelirse "New Project" butonuna basın. Eğer direkt olarak uygulama açılır ise sol üstte bulunan File > New > Project adımlarını izleyin.

2. Sonra ise karşımıza çeşitli eklentilerin olduğu bir liste gelecek (muhtemelen Groovy ve Kotlin/JVM), bu iki eklentiyide görmezden gelerek Next tuşuna basıyoruz. Groovy, Maven gibi kullanışlı ekleri ileride öğreneceğiz.
3. Daha sonra "Create project from template" kutucuğunu işaretleyerek "Command Line App" diyoruz ve Next kısmına tıklıyoruz. Burası önemli, Project name kısmına projeye vereceğiniz ismi seçeceksiniz, ben örnek olarak javaHw ismini seçtim. Project location kısmından ise projemizin kaydedileceği yeri seçiyoruz. Base package kısmında ise yazan her şeyi siliyoruz. O bölümü ileri derslerde göreceğiz, fakat bilmeniz gerekirse içeriği şöyle: com.isim.kategori.konu, yani firma ismini, konuyu ve class'ı belirteceğimiz/paketleyeceğimiz şey, ileride bunun için bir modül kullanacağız, burası şimdilik bizim için önemsiz. Daha sonra finish diyoruz ve kodlama ekranı karşımıza çıkıyor.

IDE kullanmamızın sebebi işte bu ekran, IDE'ler bize kodları hazır olarak bir ekran sunarlar. Ayrıca IntelliJ bize kod tamamlama özelliği de sağlıyor. Bunun ne kadar önemli olduğunu ileri safha kod yazımlarında deneyimleyeceğiz.
Öncelikle ekran ilk görebileceğiniz şey oldukça enteresan kodlar olacak. Bu kodların her biri bir anlam ifade ediyor fakat başlangıçta bilmemiz gereken bir kısım yok, ileride anlayacağız. İlk olarak bakmamız gereken yer { } parantezleri arasında bulunan "// write your code here" kısmı. Java'da // kısmı kodlar bilgisayar tarafından taranırken o bölgenin atlanmasını sağlamak amacıyla konur, buraya yorum satırı denir. Yani siz örnek olarak X kodunu yazdınız. Eğer onu // X olarak yazarsanız program çalıştırılırken Java bunu bir kod olarak görmeyecek ve işleme almayacaktır. Bu sayede kod sadece geliştiriciler tarafından görünebilir. Bu özelliği atlamamanız gereken bir yere bir işaret olarak koyabilirsiniz. Ya da kod hatalarınızı derlerken bu sayede test işlemi yapabilirsiniz. Ayrıca, programda oldukça fazla menü ve anlamadığınız oldukça fazla şey var. Fakat biz şuanlık bizim ihtiyacımız olanına kadar öğreneceğiz. Bakacağımız bir diğer yer src, projeyi kaydetmeyi seçtiğiniz yerde "src" isimli bir dosya olacak, o dosyanın içinde ise bir class dosyası. Class dosyası bizim kodlarımız derlendiği ana elemandır, yani yürütücüdür, aynı şekilde kod yazımında da gördüğünüz üzere "public class Main" yazar bir yer var. Bunun anlamı projenizin sizin main, yani ana dosyanızdan başlatılmasına bir referanstır, gördüğünüz bu class ve diğer kodlar gözünüzü korkutmasın, ileride hepsinde ustalaşacaksınız. Bilmeniz gereken tek şey, Java'yı eğer bir kitabı benzetirsek kitabın ilk sayfası main class'ı dır, yani her şeyin başladığı bölümdür, fakat kitabın içerisinde farklı sayfalarda var, onlara gelmek için önce okumamız gerekiyor, eğer direkt olarak atlarsak hikayede anlamadığımız noktalar oluşur. Her neyse, daha fazla uzatmadan Hello World kodu yazımına geçelim.

Kod Yazımı
1. İlk olarak "// write your code here" kısmını siliyoruz ve bir satır atlıyoruz. Yazımızda karışıklık oluşmaması adına boşluk bırakmak önemli. Şimdi ise ilk kodumuzu yazmaya başlayalım, Java'da en temel kodlardan biri "System.out.println();" kodudur. Bu kod sayesinde parantezlerin içinde bölgede "" içine aldığınız her kelime, yazı olarak dışarı çıkar. Buradaki println kısmındaki ln, Line'ı temsil etmektedir; yani satırı, burada kod Java'ya, bana ("") kısmına yazdıklarımı bir satır olarak oluştur demiş oluyor.

2. Yazımızı yazalım, "System.out.println("Hello World"); . Gördüğünüz üzere ilk kodumuzu yazmış olduk. Daha sonra, public class Main kısmının başındaki yeşil oka, oradan ise Run 'Main' kısmına tıklayalım(aynı işlemi menüdeki Run'un altından da yapabilirsiniz). Daha sonra projemiz çalıştırılıyor ve aşağıda açılacak bir konsolda karşımıza çıkıyor. Bu kod aynı kodlamamızda bir sorun olup olmadığını da bizlere gösteriyor. "Process finished with exit code 0" eğer bu yazıyı görüyorsanız ve yukarıda "Hello World" yazısı çıktıysa kodumuz sorunsuzca çalışmış demektir.

3. Bu karmaşıklıktan bahsedecek olursak, gördüğünüz üzere her bir şey farklı bir satıra dağılmış durumda, bu yukarıda da bahsettiğim gibi sadece daha net okunabilmesi ve yazılabilmesi için yapılmış bir şey. Eğer herhangi bir kodun yerini değiştirmeden aynı şekilde yaparsanız, kod sadece tek bir satıra yazılmış halde de çalışır, aynı aşağıda gördüğünüz gibi.

4. Peki bu kullandığımız "" , ; , . işaretleri neyin nesi?: Yazımızı "" arasına alma sebebimiz şu, eğer "" işaretlerini kullanmazsak Java bunu da bir kod olarak algılayacak, fakat Hello World gibi bir kod olmadığından hata verecektir. "" arasına alınmış her yazı metinsel ifade olarak kabul edilir ve öyle işlem görür. Yani "" arasına siz bir kod da yazsanız Java bunu sadece metin olarak algılar ve sadece yansıtır, bunun nedeni ise "" işaretinin bir String belirteçi olmasıdır. Yani bahsettiğim gibi metinsel ifadedir, bir kod karşılığı bulunmamaktadır. Bir diğer işaret ise ; işareti. Bu işaret ise kodun bittiğini ve işleme sonraki satırları kontrol ederek devam etmesini söyler. Eğer noktalı virgül işaretini kaldırırsanız, Java hep aynı satırı kontrol eder ve kodun geri kalanına asla inemeyerek hata verir, zaten bu sayede binlerce boşluk bile bıraksanız noktalı virgül okunduğu an kod çalışır hale gelir, yani kodu aynı kodu 1000 satırda da yazabilirsiniz, 1 satırda da.
5. Nokta ise bir classification, yani sınıflandırma ifadesidir. Noktanın önemini şöyle anlayabilirsiniz, örnek olarak önümüzde 1000 tane fonksiyon olduğunu düşünelim, eğer System.out yerine sadece println olsaydı; sizin println'i ezbere biliyor olmanız gerekirdi. Yani bir diğer mantıkla 1000 adet fonksiyonu ezbere bilmeniz gerekirdi, yani biz sınıflandırma yaparak kodun dışarı bir çıktı vereceğini biliriz. Aynı şekilde, System.out. yazalım ve println kısmını silelim. IntelliJ programı bize onlarca kod sıralardı, bu sıralamaya ise intellisense denir, bu; geliştirici programını yazarken otomatik doldurma olarak görev gören bir yardımcı sağlamış alır. Yani kısacası "." işareti, sınıflandırma yaparak işlem fazlalığından bizi kurtarır, ayrıca belirtelim bu işlemi gerçekleştiren/yardımcı olan Java değil, IDE'mız IntelliJ'dir. IntelliJ bizim için System.out kütüphanesine gidiyor ve kütüphanede out altında bulunan fonksiyonları bize listeliyor.

6. Kodumuzu geri getirecek olursak, kodumuzun bütününü incelersek System.out. bize bir fonksiyon getiriyor, bu fonkisyon System.out.println() oluyor. Kısacası bu kodu çalıştırdığımız anda Java kodu şöyle işliyor: System.out. yazıldı, println() fonksiyonu getirildi println("Hello World") metinsel bir ifade olarak Hello World yazıldı X işleme alma, ; işareti görüldü, sonraki satırı tara, } } açılan süslü parantezler kapatıldı, kod bitti, çalıştır. Aslen Java bunu yapıyor ve karşımıza görsel bir program çıkarıyor.​

Evet efendim! Bugün geliştiriciliğe adım atan biri olarak ilk kodunuzu yazmış oldunuz. Çok temel ve basit bir kod olarak görülse bile bu bilginize bir katkı sağladı ve emin olun ileride bunun faydasını çok göreceksiniz. Sonraki konumuz Değişkenler, yani variables konusu üzerine olacak. O süreye kadar bu konuda pratik yapın ve yeni şeyler deneyin. İyi günler!

Spoyler: bölüm sonu

public class Main { public static void main(String[] args) { System.out.println("Ders 1: Hello World. Tamamlandı!" ); }}

 

[ChiaX]

Anlatım mükemmel, umarım devamını getirirsiniz!

 

[Pufund]

Konunun adını "Gelişmiş java dersi" olarak seçip temel javayı anlatman ilginç olsa da, anlatımın ve emeğin için teşekkürler.